همیشه یکی از اولین سوالاتی که هنگام شروع یا ادامه مسیر تناسب اندام به ذهن خطور میکند این است: یک ساعت ورزش فیتنس چند کالری میسوزاند؟ واقعیت این است که پاسخ این سوال مثل عدد ثابتی روی یک ترازو نیست! جواب آن به شدت متغیر است و به فاکتورهای بسیار زیادی بستگی دارد.
اما نگران نباشید، قرار است در این مقاله دقیقاً بررسی کنیم که چه عواملی روی میزان کالری سوزانده شده در یک جلسه تمرین فیتنس تاثیر میگذارند و به شما ایدهای واقعبینانه از محدودههای ممکن میدهیم. شاید عددهایی که خواهید دید، شما را هم مثل خیلیها شگفتزده کند! پس اگر کنجکاو هستید بدانید بدن شما در طول تمرینات قدرتی و فیتنس چقدر انرژی مصرف میکند، تا انتهای این مطلب با ما در راین اسپرت همراه باشید.
پاسخ میلیون دلاری: “بستگی دارد!” | عوامل کلیدی تعیین کننده مصرف انرژی
پرسیدن اینکه یک ساعت ورزش فیتنس چند کالری میسوزاند، شبیه این است که بپرسید “یک ماشین چقدر بنزین مصرف میکند؟”. جوابش کاملاً بستگی به این دارد که چه ماشینی، با چه موتوری، چقدر سرعت، در چه مسیری و توسط چه رانندهای! بدن شما هم دقیقاً همینطور است. قبل از اینکه به اعداد و ارقام بپردازیم، بیایید ببینیم کدام فاکتورها نقش اصلی را در تعیین میزان کالری مصرفی شما ایفا میکنند:
- وزن بدن: این یک اصل پایه است. هر چقدر وزن شما بیشتر باشد، بدن برای انجام هر فعالیتی (حتی راه رفتن یا بلند کردن وزنه) انرژی بیشتری مصرف میکند. یک فرد ۹۰ کیلوگرمی قطعاً کالری بیشتری نسبت به یک فرد ۶۰ کیلوگرمی در همان جلسه تمرینی میسوزاند.
- شدت تمرین: این شاید مهمترین عامل باشد! انجام یک ست با وزنه سبک و استراحت طولانی بین ستها، با یک تمرین دایرهای سنگین و با استراحتهای بسیار کوتاه، زمین تا آسمان تفاوت دارد. شدت یعنی چقدر سخت و چقدر بیوقفه کار میکنید.
- ترکیب بدن (عضله در مقابل چربی): بافت عضلانی حتی در حالت استراحت، متابولیسم بالاتری نسبت به بافت چربی دارد. افراد عضلانیتر معمولاً کالری بیشتری در طول تمرینات قدرتی میسوزانند.
- نوع تمرینات فیتنس: تمرین فیتنس طیف وسیعی دارد! کالری سوزانده شده در یک ساعت یوگای قدرتی با یک ساعت کراس فیت یا یک ساعت تمرینات دایرهای مبتنی بر وزن بدن، کاملاً متفاوت است.
- مدت زمان استراحت بین ستها: استراحتهای طولانیتر اجازه میدهد ضربان قلب پایین بیاید و در نتیجه مصرف انرژی کل کاهش یابد. استراحتهای کوتاهتر، ضربان قلب را بالا نگه میدارند و کالری سوزی را افزایش میدهند.
- جنسیت: به طور کلی، مردان به دلیل داشتن توده عضلانی بیشتر و هورمونهایی مانند تستوسترون، معمولاً کالری بیشتری در ساعت میسوزانند.
- سن: متابولیسم پایه با افزایش سن کمی کاهش مییابد، که میتواند بر میزان کالری سوزی حین تمرین هم تاثیر بگذارد (هرچند تمرین منظم این اثر را به شدت کم میکند!).
- سطح آمادگی جسمانی: بدنهای ورزیدهتر معمولاً برای انجام همان کار، انرژی کمتری مصرف میکنند (کارآمدتر میشوند). البته این به معنای کالری سوزی کمتر مطلق نیست، چرا که افراد حرفهای معمولاً با شدت بسیار بالاتری تمرین میکنند.
کالری سوزی در انواع تمرینات فیتنس: از یوگای قدرتی تا کراس فیت
حالا که عوامل موثر را شناختیم، بیایید نگاهی بیندازیم به حدود تقریبی کالری مصرفی در یک ساعت برای انواع مختلف تمرینات فیتنس. دقت کنید این اعداد متوسط و تخمینی هستند و بر اساس فردی با وزن حدود ۷۰ کیلوگرم محاسبه شدهاند (منبع معتبر: Harvard Medical School). وزن شما مستقیماً روی این اعداد تاثیر میگذارد.
تمرینات با وزنه (بدنسازی سنتی)
- شدت سبک تا متوسط (استراحت طولانی، وزنههای متوسط): ۲۰۰ – ۳۰۰ کالری
- شدت بالا (استراحت کوتاه، وزنههای سنگین، سوپرستها): ۳۰۰ – ۵۰۰ کالری
در اینجا تمرکز اصلی بر روی ساخت قدرت و عضله است و کالری سوزی مستقیم نسبتاً متوسط است. اما اثر افزایش متابولیسم بعد از تمرین (EPOC) در اینجا بسیار مهم است که در ادامه توضیح میدهیم.
تمرینات دایرهای (Circuit Training)
- ترکیب تمرینات قدرتی و هوازی با استراحت کم: ۴۰۰ – ۶۰۰ کالری
این سبک که در بسیاری از کلاسهای فیتنس گروهی دیده میشود، به دلیل شدت بالا و استراحتهای محدود، مصرف انرژی قابل توجهی دارد. مثلاً ۱۰ ایستگاه مختلف با تمریناتی مثل بورپی، کتل بل سوئینگ، پرش و حرکتهای قدرتی.
تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) در قالب فیتنس
- تمرینات کوتاه و بسیار شدید متناوب با استراحتهای کوتاه: ۵۰۰ – ۷۰۰+ کالری
جلسات HIIT که بر پایه تمرینات کاربردی فیتنس (مثل انواع پرش، حرکتهای انفجاری، باکس جومپ، طناب زنی سریع) طراحی شدهاند، جزء چربیسوزترین روشها هستند. کالری سوزی بالا و اثر EPOC قوی از مزایای آن است.
تمرینات فانکشنال مبتنی بر وزن بدن
- تمریناتی مثل شنا، بارفیکس، اسکات پرشی، لانگز: ۳۵۰ – ۵۰۰ کالری
بدون نیاز به تجهیزات، اما با شدت بالا و ترکیب حرکات مختلف، میتواند کالری قابل توجهی بسوزاند.
یوگای قدرتی یا پیلاتس پیشرفته
- تمرکز بر قدرت عضلات مرکزی، انعطاف و کنترل: ۲۰۰ – ۳۵۰ کالری
کالری سوزی مستقیم در اینجا کمتر است، اما فواید بیشماری برای ثبات، تعادل و سلامت مفاصل دارد.
جادوی پس از تمرین: EPOC یا “بعد از سوختن”
وقتی صحبت از میزان انرژی مصرفی در تمرینات فیتنس به میان میآید، فقط به آن یک ساعت تمرین محدود نمانید! یکی از بزرگترین مزایای تمرینات قدرتی و فیتنس با شدت بالا، پدیدهای به نام EPOC (مصرف اکسیژن مازاد پس از تمرین) است. به زبان ساده، بعد از اتمام تمرین، بدن شما همچنان به سوزاندن کالری بیشتر از حالت عادی ادامه میدهد تا خود را به حالت استراحت بازگرداند.
این فرآیند شامل ترمیم فیبرهای عضلانی آسیب دیده، جایگزینی ذخایر انرژی (گلیکوژن)، تنظیم دمای بدن و بازگرداندن سطح هورمونهاست. هر چقدر شدت تمرین شما بالاتر باشد، میزان و مدت زمان EPOC هم بیشتر میشود. اصلاً فکرش را میکردید که حتی بعد از دوش گرفتن و نشستن روی مبل، بدنتان همچنان کالری اضافی میسوزاند؟ این همان معجزه تمرینات با کیفیت است!
چگونه کالری سوزی در تمرینات فیتنس را به حداکثر برسانیم؟
حالا که فهمیدیم پاسخ یک ساعت ورزش فیتنس چند کالری میسوزاند چقدر متغیر است، بیایید ببینیم چطور میتوانیم این عدد را (به طور سالم و ایمن) افزایش دهیم:
- شدت را افزایش دهید: وزنههای سنگینتر (با حفظ فرم صحیح)، کاهش زمان استراحت بین ستها (به ۳۰-۶۰ ثانیه)، انجام سوپرستها (دو حرکت پشت سر هم بدون استراحت) یا تریستها.
- تمرینات ترکیبی و چندمفصلی را در اولویت قرار دهید: به جای حرکاتی که فقط یک عضله را درگیر میکنند (مثل جلو بازو)، حرکاتی را انتخاب کنید که چندین گروه عضلانی را همزمان به کار میگیرند (مثل اسکات، ددلیفت، پرس سینه، بارفیکس). این حرکات انرژی بیشتری میطلبند.
- تمرینات دایرهای یا HIIT را وارد برنامه کنید: حتی اگر ۱۰-۱۵ دقیقه از زمان تمرین خود را به یک بخش دایرهای یا HIIT اختصاص دهید، تاثیر چشمگیری بر کل کالری سوزی جلسه دارد.
- فعالیت غیرورزشی خود (NEAT) را بالا ببرید: کالری سوزی فقط در باشگاه نیست! پیادهروی بیشتر، استفاده از پله، ایستادن به جای نشستن، همه اینها در مجموع کالری زیادی میسوزانند. تمرینات فیتنس با افزایش انرژی شما، انجام این کارها را آسانتر میکند.
- عضلهسازی کنید: این یک استراتژی بلندمدت و فوقالعاده است. هر چقدر توده عضلانی بیشتری داشته باشید، میزان کالری که در حالت استراحت و حین هر فعالیتی میسوزانید، افزایش مییابد. تمرینات قدرتی منظم کلید این کار است.
- هیدراته بمانید و تغذیه مناسب داشته باشید: بدن کمآب نمیتواند عملکرد بهینه داشته باشد و چربیسوزی کند. تغذیه سالم با پروتئین کافی به ریکاوری و عضلهسازی کمک میکند.
جمعبندی: عددی برای انگیزه، اما تمرکز بر فرآیند
پس یک ساعت ورزش فیتنس چند کالری میسوزاند؟ همانطور که دیدید، پاسخ میتواند از حدود ۲۰۰ کالری برای یک جلسه سبک تا بیش از ۷۰۰ کالری برای یک جلسه HIIT فشرده متغیر باشد! عدد متوسط شاید در محدوده ۳۰۰ تا ۵۰۰ کالری برای یک فرد با وزن متوسط و یک جلسه با شدت خوب باشد. اما به خاطر داشته باشید:
- این اعداد تخمینی هستند. دستگاههای پوشیدنی (مانند ساعتهای هوشمند) میتوانند کمککننده باشند، اما خطا دارند.
- کالری سوزی مستقیم فقط بخشی از داستان است. اثر پس از سوختن (EPOC) و به خصوص افزایش متابولیسم ناشی از عضلهسازی در بلندمدت، مزایای اصلی تمرینات فیتنس برای مدیریت وزن و ترکیب بدن هستند.
- وسواس بیش از حد روی عدد دقیق کالری میتواند انگیزه را کمرنگ کند. به جای آن، بر روی پیشرفت در تمرین (افزایش وزنه، افزایش تکرارها، کاهش زمان استراحت، بهبود استقامت)، احساس انرژی بیشتر و تغییرات مثبت در ظاهر و سلامتی تمرکز کنید.
هدف اصلی فیتنس، ساختن بدنی قویتر، سالمتر، کارآمدتر و خوشفرمتر است. کالری سوزی یک محصول جانبی فوقالعاده این فرآیند است. پس از تمرین لذت ببرید، چالش بپذیرید و به بدن قدرتمند خود اعتماد کنید. فراموش نکنید که بهترین تمرین، تمرینی است که بتوانید به طور مداوم انجام دهید!
نظر شما چیست؟ تجربهتان از کالری سوزی در تمرینات فیتنس چگونه است؟ آیا عددی که در دستگاهها میبینید با انتظارات شما همخوانی دارد؟ سوالات و تجربیات خود را در بخش نظرات با ما و دیگر خوانندگان راین اسپرت به اشتراک بگذارید. همچنین، اگر این مطلب برایتان مفید بود، لطفاً آن را با دوستان خود که به دنبال پاسخ این سوال هستند به اشتراک بگذارید. برای کشف رازهای بیشتر در مورد عملکرد بدن و بهترین راهکارهای تناسب اندام، حتماً مقالات دیگر ما را در زمینه برنامههای تمرینی و تغذیه ورزشی بررسی کنید!
سوالات متداول (FAQ)
۱. آیا تمرینات فیتنس از دویدن کالری کمتری میسوزانند؟
در لحظه و برای همان مدت زمان مساوی (مثلاً یک ساعت)، دویدن با سرعت متوسط معمولاً کالری بیشتری نسبت به یک جلسه بدنسازی سنتی با استراحتهای معمول میسوزاند (مثلاً ۶۰۰+ کالری در مقابل ۳۰۰-۴۰۰ کالری). اما! تمرینات فیتنس با شدت بالا (مثل HIIT یا دایرهای سنگین) میتوانند با دویدن رقابت کنند یا حتی پیشی بگیرند. مهمتر از آن، اثر عضلهسازی و افزایش متابولیسم پایه در طولانی مدت، فیتنس را به گزینهای بسیار کارآمد برای مدیریت وزن تبدیل میکند.
۲. چرا ساعت هوشمند من کالری کمی برای تمرین با وزنه نشان میدهد؟
دستگاههای پوشیدنی عمدتاً بر اساس ضربان قلب و حرکتشناسی (برای فعالیتهای هوازی استاندارد) کالری را تخمین میزنند. در تمرینات قدرتی ایستا که ضربان قلب ممکن است به اندازه دویدن بالا نرود (هرچند در ستهای سنگین بالا میرود!) و حرکات پیچیدهتر هستند، این دستگاهها اغلب میزان انرژی مصرفی را دست کم میگیرند. به دادههای آنها به عنوان یک تخمین تقریبی نگاه کنید، نه عددی مطلق.
۳. آیا عضلهسازی واقعاً متابولیسم را زیاد بالا میبرد؟
بله، اما نه به اندازه افسانهها! هر کیلوگرم عضله اضافی، متابولیسم پایه (BMR) شما را تقریباً ۱۰ تا ۱۵ کالری در روز افزایش میدهد. این عدد شاید در نگاه اول کم به نظر برسد، اما: ۱- عضلهسازی معمولاً تدریجی است (مثلاً ۲-۵ کیلو در سال برای افراد طبیعی). ۲- این افزایش متابولیسم در طول ۲۴ ساعت و ۷ روز هفته اعمال میشود، حتی وقتی خواب هستید! ۳- این فقط متابولیسم پایه است و تاثیر تمرینات بر EPOC و کالری سوزی حین فعالیت را اضافه کنید. در مجموع، اثر آن در بلندمدت بسیار معنادار است.
۴. برای چربیسوزی بهتر است فقط روی تمرینات هوازی تمرکز کنم یا فیتنس هم لازم است؟
ترکیب هر دو بهترین نتیجه را میدهد! تمرینات هوازی (مثل دویدن، شنا، دوچرخه) کالری سوزی مستقیم بالایی در حین فعالیت دارند. تمرینات فیتنس (قدرتی، دایرهای، HIIT): ۱- به حفظ و ساخت عضله کمک میکنند (جلوگیری از تحلیل عضله در حین کاهش وزن). ۲- اثر “پس از سوختن” (EPOC) دارند. ۳- متابولیسم پایه را در بلندمدت افزایش میدهند. ۴- فرم بدن را بهبود میبخشند. توصیه استاندارد، انجام حداقل ۲-۳ جلسه تمرینات فیتنس در هفته به همراه فعالیت هوازی منظم است.
۵. اگر هدفم فقط عضلهسازی است، باز هم باید به کالری سوزانده شده فکر کنم؟
در فاز عضلهسازی (بولک)، تمرکز اصلی باید بر روی پروتئین کافی و مازاد کالری کنترلشده برای حمایت از رشد عضلات باشد. در این مرحله، کالری سوزانده شده در تمرین هرچند مهم است، اما نباید آنقدر بالا باشد که مانع از ایجاد مازاد کالری شود. کیفیت تمرین (بار کافی، پیشرفت تدریجی) و ریکاوری اولویت دارند. در فاز چربیسوزی (کات)، تعادل منفی کالری و توجه به افزایش کالری سوزی (همراه با حفظ پروتئین بالا) اهمیت بیشتری پیدا میکند تا عضلات حفظ شوند.